
Hidrolik Modelleme
Hidrolik modelleme; kanalizasyon, su, drenaj, ve taşkın gibi alt yapı sistemlerinin hidrolik olarak analizi yapılarak sistemi matematiksel bir modelleme yapılarak oluşturulması işlemidir. İçme suyu hatlarında kullanılan bu yöntem ile su kaçak tespiti, hatların hidrolik davranışının analizi, basınç yöntemi ile sistemin kontrolü sağlanmaktadır.
Hidrolik modelleme yapılabilmesi için sahada bulunan mevcut tesislerin sayısallaştırılması ve sağlanan sayısal verilerin doğrulanması oldukça önemlidir. Hidrolik modelleme sayesinde sistemin işletme ve üretim maliyetlerinin analizinin yapılması, su kaçağının bulunması ve basınç yönteminin yapılması sağlanır. Ayrıca modelleme çalışması sayesinde sistemin erken uyarı sistemleriyle sürdürülebilirliği ve izlenebilirliği daha hızlı ve doğru verilerle yapılmasının sonucunda sistem yönetiminin ekonomik ve devamlı olması sağlanmış olur.
Hidrolik Modelleme Neden Önemli?
Hidrolik modelleme içme suyu hatlarındaki karmaşık sistemi basitleştirerek izlenebilirliğine olanak sağlar. Sanayileşmenin ve kentleşmenin yayılması ile bu artıklar içme sularına karışmakta, bu sebeple içme suyunun analiz edilmesi, izlenebilirliği ve devamlılığı için bu sistem oldukça önemlidir. Bu yüzden hidrolik modelleme, içme suyu hatlarında ekonomik, stabil ve sürdürülebilir olmasını amaçlamaktadır.
Gelişen teknoloji ile birlikte içme suyu hatlarında hidrolik modelleme oluşturulması daha kolay hale getirilmiştir. Hidrolik model oluşturulması, içme suyu hatlarında su kaçağı bulma ve basınç yönteminde oldukça önemlidir. Büyükşehirlerde özellikle içme suyu hatlarında su kaçağının tespiti ve basınç yöntemindeki hidrolik modelleme son derece önem kazanmaktadır. Bu denli önemli bir i olmasına rağmen ülkemizde hidrolik modelleme çok az bölgede uygulanmaktadır. Gün geçtikçe sıcaklığı artan ve su kaynakları azalan dünyamızda çok yakın bir zaman diliminde bu sistemin oluşturulması ve yaygınlaştırılması önemli bir ihtiyaç haline geleceği öngörülmektedir.
Hidrolik Modelin Oluşturulması
Hidrolik modelleme de hidrolik model oluşturulması için hali hazırda bulunan güzergahların ve hatların konumları bilinmeli, alt yapıdaki bilgi sistemleri yazılımlar ile sayısallaştırılması gerekmektedir. Sistemde bulunan boru hatları, vanalar, varsa BKV’ler, abone bağlantıları gibi sistemin çalışmasında iskelet oluşturan elemanlara ait güzergah, konum ve bu elemanların cinsi çapı gibi bilgileri belirleyerek alt yapı bilgi sistemleri yazılımları ile sayısallaştırılır. Elde edilen bu sayısallaştırılmış veriler doğrultusunda hidrolik model yazılımları yardımıyla ölçüm yapılacak noktalar belirlenir. Ölçüm noktaları oluşturulan hidrolik modelin doğruluğunu test etmek için önemlidir.
Ölçüm noktalarının belirlenmesinde sisteme en yakın doğruluk payını verecek noktaların seçilmesi son derece önemli bir durumdur. İzole bölgelerin oluşturulması ölçümlerin sağlıklı yapılması için önemlidir. İzole olmayan yerlerde yapılan ölçüm alanı çok geniş bir kapasiteye ulaşarak sağlıklı verilere ulaşılmasını imkansız hale getirir. Gerekli basınç ve debi ölçüm noktalarında yapılarak bu veriler yardımıyla hidrolik modelleme oluşturulur ve DMA tasarımı yapılır.